ძვალ-კუნთოვანი სისტემა

კანის პრობლემები? დარწმუნდით, რომ ღებულობთ თუთიის საკმარის რაოდენობას!

წაკითხვის დრო 0 წუთი
გააზიარეთ
[Translate to English:]

ჩვენი კანი მნიშვნელოვნად მოქმედებს ჩვენს გარეგნობაზე. ამიტომ სტრესულია, როდესაც კანზე ჩნდება გამონაყარი და ფერმჭამელები ან როდესაც კანი იქერცლება, არის ქავილი და ანთება. ეს შეიძლება იყოს საშიში, თუ ჭრილობები ცუდად შუშდება და ინფიცირებულია. კანის პრობლემების მიზეზი უამრავია– როგორც კვლევები ადასტურებს თუთიის დეფიციტი ხშირად ფონური მიზეზია.

ატოპიური დერმატიტი და თუთიის დეფიციტი

კანი არის  წითელი, გაღიზიანებული,მშრალი და ახასიათებს ქავილი. ატოპიური დერმატიტი (ასევე ნეიროდერმატიტი) არის კანის საერთო ქრონიკული ანთებითი დაავადება, რომელიც ძალიან შემაწუხებელია. მეცნიერებმა ახლა აჩვენეს, რომ ატოპიური დერმატიტის მქონე პაციენტებს აქვთ მნიშვნელოვნად დაბალი თუთიის კონცენტრაცია სისხლის წითელ უჯრედებში, ვიდრე ჯანმრთელი კანის მქონე ადამიანებს.რაც უფრო დაბალია თუთიის შემცველობა უჯრედებში, მით უფრო გამოხატულია ჩივილები კანის მხრივ. ამიტომ მკვლევარები ხედავენ შესაძლო კავშირს დერმატიტის პროგრესირებასა  და თუთიის მეტაბოლიზმს (Karabacak E et al., Postepy Dermatol Alergol. 2016 ოქტომბერი; 33 (5):349-352). სამხრეთ კორეის მეცნიერებმა მსგავსი დაკვირვებები გააკეთეს: მათ ატოპიური დერმატიტის მქონე პაციენტების თმაში მნიშვნელოვნად დაბალი თუთიის დონე აღმოაჩინეს. მას შემდეგ, რაც ამ ადამიანებს თუთიით მკურნალობდნენ რვა კვირის განმავლობაში, არა მხოლოდ მათი თმის თუთიის შემცველობა გაიზარდა, არამედ მათი სახის მდგომარეობაც მნიშვნელოვნად გაუმჯობესდა (Kim et al. Acta Derm Venereol 2014; 94:558-562).

ნაკლები გამონაყარი და თუთია

კანის პრობლემებსა და ორგანიზმში მიერ თუთიის მიღებას შორის კავშირი უკვე დადასტურდა ადრეულ კვლევებში - ასევე აკნესთან: ფრანგმა მეცნიერებმა ნანტიდან დაადგინეს, რომ თუთიის უფრო მაღალი დოზის მიღებამ (30 მგ / დღეში) შეიძლება შეამციროს ანთება, რომელიც დაკავშირებულია გამონაყართან და ფერიმჭამელებთან (Dreno et al. Dermatology 2001; 203:135-140). სხვა კვლევაში, თუთიის მაღალი დოზებით ანთებითი აკნეს სამთვიანი მკურნალობა ისეთივე წარმატებული აღმოჩნდა, როგორც ანტიბიოტიკოთერაპია (Michaelsson G et al. Br J Dermatol.; 1977; 97 (5):561-6).

თუთიის ნაკლებობამ შეიძლება შეაფერხოს კანის  განახლება და ჭრილობის შეხორცება, ასევე კანის დამცველობითი ფუნქცია.

ყურადღების ცენტრში - ელემენტი თუთია

ყველას, ვინც უფრო ახლოს გაეცნობა იმ მრავალფეროვან ფუნქციებს რასაც თუთია ახორციელებს სხეულში, ადვილად მიხვდება, თუ თუთიის დეფიციტი რატომ სცდება კანს: 400-ზე მეტი ფერმენტი, სხეულის ბიოკატალიზები და 2,000 ცილა საჭიროებს  თუთიას ფუნქციონირებისთვის. ეს შეუცვლელი ელემენტი საჭიროა მრავალი მეტაბოლური პროცესისთვის. თუთია განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია უჯრედების გაყოფისთვის. ამიტომ თუთიის დეფიციტი განსაკუთრებით შესამჩნევია ქსოვილებში უჯრედების გაყოფის და მეტაბოლური აქტივობის მაღალი მაჩვენებლით. ეს მოიცავს კანს, რომელიც მუდმივად განახლდება. თუთია ასევე მნიშვნელოვან როლს ასრულებს იმუნური სისტემისთვის. თუთიის დეფიციტმა შეიძლება შეაფერხოს კანის ჯანსაღი განახლება და ჭრილობის შეხორცება, ასევე კანის დაცვის ფუნქცია. ამან შეიძლება გამოიწვიოს ანთება, გამონაყარი, აქერცვლა, მშრალი კანი, ეგზემა, ჭრილობა შეხორცების დარღვევა  და ალერგია.

როგორ ვითარდება დეფიციტი?
  • ხორცი
  • შეგნეულობა
  • ხორბლის ჩანასახები
  • შვრიის ფაფა
  • თხილი
  • პარკოსნები
  • მთელი მარცვლეულის პური 

ეს საკვები ყველა შეიცავს თუთიის  მაღალ დონეს. ცხოველური წარმოშობის საკვები უფრო მეტ თუთიას შეიცავს, ვიდრე ბოსტნეული. თუმცა, ეს უკანასკნელი ასევე შეიცავს მცენარეულ ნივთიერებებს, რომლებიც ხელს უშლიან თუთიის შეწოვას ნაწლავში. დაბალანსებული დიეტის შემთხვევაშიც კი, თუთიის დეფიციტი შეიძლება გაიზარდოს, როდესაც  იზრდება სხეულის თუთიის მოთხოვნა, მაგალითად ავადმყოფობის, სტრესის, ორსულობის,  სპორტის ან ზრდის ფაზის გამო. ამ მიკროელემენტის შეწოვა ასევე შეიძლება დაირღვეს, მაგალითად, მედიკამენტებით, კუჭ-ნაწლავის დაავადებებით ან  საჭმლის მომნელებელი ტრაქტის შემცირებული უნარი, გადაიტანოს თუთია სხეულში.


ლატენტური თუთიის დეფიციტი იშვიათი არ არის. ეს შეიძლება ადვილად განვითარდეს, როდესაც საკვები შეიცავს ნაკლებ თუთიას, ვიდრე სხეულის საჭიროებები. ამიტომ უნდა უზრუნველყოთ, რომ მიიღოთ თუთიის ადეკვატური რაოდენობა  და გქონდეთ დაბალანსებული დიეტა. 
 

cooking.jpg
დიეტის რჩევები

კვლევებმა აჩვენა, რომ თევზის მიღებამ უფრო ხშირად შეიძლება გაუმჯობესდეს აკნესადმი მიდრეკილი კანის მდგომარეობა. (Kucharska A et al. Postepy Dermatol Alergol. 2016 აპრ; 33(2): 81–86) თევზი შეიცავს ჯანმრთელ ცხიმოვან მჟავებს და თუთიას. მეორეს მხრივ, საკვები, რომელიც იწვევს სისხლში შაქრის სწრაფ ზრდას, როგორიცაა ღია ფერის ფქვილისა და ტკბილეულისგან დამზადებული საკვები, არახელსაყრელია. თეთრი პური, პიცა, ნამცხვრები, ტკბილეული და მსგავსი საკვები შეიძლება გახდეს კანის ანთებითი მდგომარეობის მიზეზი და გაზარდოს ცხიმოვანი ჯირკვლების ზომა. ბოსტნეული, მთელი მარცვლეული პროდუქტები, პარკოსნები და თხილი სასარგებლოა, რადგან ისინი ნელა ზრდის სისხლში შაქრის დონეს და ასევე შეიცავს მნიშვნელოვან საკვებ ნივთიერებებს გლუვი, ჯანსაღი კანისთვის. 


ატოპიური დერმატიტისას, გარკვეულ საკვებს ზოგჯერ შეუძლია კანის მდგომარეობა გააუარესოს. ამასთან, ეს განსხვავდება სხვადასხვა ადამიანებში და არ იძლევა ზოგადი რეკომენდაციის საშუალებას. თუ თქვენ უბრალოდ ამოიღებთ ისეთ საჭმელს თქვენი დიეტადან, რომელიც ეჭვი გეპარებათ, რომ პრობლემებს იწვევს, ადვილად შეგიძლიათ აღმოჩნდეთ დეფიციტის სიტუაციაში. ამიტომ თქვენ უნდა მიირთვათ მრავალფეროვანი საკვები და დააკვირდეთ, რეაგირებს თუ არა თქვენი კანი გარკვეული საკვების მიღებაზე. ალერგიის ტესტს ასევე შეუძლია მნიშვნელოვანი ინფორმაციის მოცემა.

 

Wörwag Pharma GmbH & Co. KG - www.woerwagpharma.ge შემოთავაზებული ინფორმაცია პირადი ჯანმრთელობის შესახებ მხოლოდ თქვენს ინფორმირებას ემსახურება და არავითარ შემთხვევაში არ ცვლის ლიცენზირებული ექიმის პირად კონსულტაციას, გამოკვლევას ან დიაგნოზს.www.woerwagpharma.ge მოწოდებული მასალა არ შეიძლება და არ უნდა იქნას გამოყენებული დამოუკიდებელი დიაგნოზების დასასმელად და/ან თვითმკურნალობისთვის.
ჩვენ არ ვიღებთ პასუხისმგებლობას ნებისმიერი სახის ზიანზე, რომელიც შესაძლოა წარმოიშვას საინფორმაციო მასალების არამიზნობრივი გამოყენებით. გთხოვთ გაითვალისწინოთ ჩვენს მიერ გამოყენებული გამოსახულების საავტორო უფლებები.

 

გააზიარეთ
ჩვენ აქ ვართ, რომ დაგეხმაროთ!
კონტაქტი