როგორ ამოვიცნოთ B12 ვიტამინის დეფიციტი, სანამ გვიან არ არის.

პირველი ნიშნები

საწყისი ნიშნები, როგორიცაა დაღლილობა და კონცენტრაციის გაძნელება საკმაოდ ზოგადია და, შესაბამისად, ჩვეულებრივ არ არის დაკავშირებული ვიტამინის B12 დეფიციტთან. თუმცა, თუ ეს სიმპტომები უგულველყოფილია, მათ შეიძლება სერიოზული შედეგები მოჰყვეს; მაგალითად, ჩნდება სისხლის მიმოქცევის დარღვევების და ნერვული სისტემის დაზიანების რისკი. ეს უკანასკნელი შეიძლება გამოიხატოს, მაგალითად, მეხსიერების პრობლემებით, სიარულისას ბალანსის დარღვევით ან ხელებში ან ფეხებში უჩვეულო შეგრძნებებით. ამიტომ რისკის ქვეშ მყოფმა ადამიანებმა უნდა განიხილონ B12 ვიტამინის შესაძლო დეფიციტი, განსაკუთრებით თუ სიმპტომები სახეზეა.¹.

რისკ ჯგუფები

B12 ვიტამინის დეფიციტის შესაძლო მიზეზები ისეთივე მრავალფეროვანია, როგორც სიმპტომები: ყველაზე აშკარაა ვიტამინი B12-ის არასაკმარისი მიღება საკვების საშუალებით. ეს რისკი იზრდება ვეგეტარიანული ან ვეგანური დიეტის მქონე ადამიანებისთვის, რადგან მცენარეული საკვები თითქმის არ შეიცავს ვიტამინ B12-ს. თუმცა, საკვების მეშვეობით ვიტამინის B12 საკმარისი მიღების შემთხვევაშიც კი, დეფიციტი არ არის იშვიათი, რადგან ის ხშირად გამოწვეულია ნაწლავში ვიტამინის შეწოვის პრობლემებით.

ვიტამინი B12-ის ინჰიბიტორი მედიკამენტები

ზოგიერთ მედიკამენტს შეუძლია შეაფერხოს საკვები ნივთიერების შეწოვა ნაწლავში და ამით გამოიწვიოს დეფიციტი. ეს შეიძლება მოხდეს, მაგალითად, კუჭის მჟავას ინჰიბიტორების მიღებისას, როგორიცაა პანტოპრაზოლი ან ომეპრაზოლი2 ან დიაბეტის წამალი მეტფორმინი3. დაავადებებმა, როგორიცაა ნაწლავის ქრონიკული ანთებითი დაავადება ან კუჭის ლორწოვანი გარსის ანთება, ეგრეთ წოდებული ატროფიული გასტრიტი, ასევე შეიძლება გამოიწვიოს ვიტამინის B12 დეფიციტი. ხანდაზმულ ადამიანებში ვიტამინი B12-ის დეფიციტი ასევე შეიძლება გამოწვეული იყოს საჭმლის მომნელებელი პროცესების ასაკთან დაკავშირებული შესუსტებით1,4. მიზნობრივი სისხლის ტესტი ექიმებს საშუალებას აძლევს დაადგინონ არის თუ არა ვიტამინის დეფიციტი და დაიწყონ შესაბამისი მკურნალობა.

მაღალი დოზის ვიტამინის B12 ტაბლეტების დანიშვნა

დეფიციტის კომპენსაციისთვის საჭიროა მაღალი დოზის ვიტამინი B12-ის პრეპარატი1. კველევებმა აჩვენეს, რომ, ტაბლეტები, რომლებიც შეიცავს 1000 მკგ ვიტამინ B12-ს დღეში, ეფექტურია, ნაწლავში ვიტამინ B12-ის შეწოვის დარღვევის შემთხვევაშიც კი5. შესაბამისად მაღალი დოზებით, B12 ვიტამინის ზოგიერთ მოლეკულას შეუძლია გადალახოს შეწოვის ინჰიბირების ბარიერები და ეფექტურად აანაზღაუროს დეფიციტი. ვიტამინების დეფიციტის მკურნალობისას ასევე უნდა დარწმუნდეთ, რომ აფთიაქში ირჩევთ მედიკამენტს. დიეტური დანამატებისგან განსხვავებით, მედიკამენტები შექმნილია დეფიციტის სამკურნალოდ და ოფიციალურად შემოწმებულია ეფექტურობაზე, ხარისხსა და უსაფრთხოებაზე. 

¹Obeid R, Hübner U, Geisel J. Diagnose und Therapie des Vitamin-B12-Mangels. Risikogruppen besonders gefährdet. Trillium Diagnostik 2023; 21 (3), 168–171; https://doi.org/10.47184/td.2023.01.xx
²Lam JR, Schneider JL, Zhao W et al.: Proton Pump Inhibitor and Histamine 2 Receptor Antagonist Use and Vitamin B12 Deficiency. JAMA 2013; 310 (22): 2435–2442; doi: 10.1001/jama.2013.280490 
³Yang W et al. Associations between metformin use and vitamin B12 level, anemia and neuropathy in patients with diabetes: a meta-analysis. J Diabetes 2019; 11 (9): 729–743; https://doi.org/10.47184/td.2023.01.xx
⁴Andrès E et al. Food-cobalamin malabsorption in elderly patients: clinical manifestations and treatment. Am J Med 2005 Oct; 118 (10): 1154–1159; doi.org/10.1016/j.amjmed.2005.02.026 
⁵Eussen SJPM et al. Oral cyanocobalamin supplementation in older people with vitamin B12 deficiency. Arch Intern Med 2005; 165 (10): 1167–1172; doi: 10.1001/archinte.165.10.1167 

Wörwag GmbH & Co. KG - The range of information provided in www.woerwagpharma.ge about personal health is exclusively for your information and in no way replaces a personal consultation, examination or diagnosis by a licensed physician. The contents made available on www.woerwagpharma.ge cannot and may not be used for establishing diagnoses and/or taking medication on your own. Please also pay attention to our disclaimer and our indications to the image rights.